Kedilerde Perineal Üretrostomi genellikle erkek kedilere uygulanan idrar yolu tıkanıklığını gidermek için yapılan bir ameliyattır. Ameliyatta kedinin üretrasının en dar kısmı çıkarılır. Böylelikle kedi rahat bir şekilde idrarını yapabilir. Ameliyattan sonra kedilerin idrar yolu tıkanıklığının tekrarlanması imkansız hale gelir.
Erkek ve dişi kedi arasında idrar yolu anatomisi farklılık gösterir. Bu farklılardan biri erkek kedilerin üretrası dişi kedilere oranla daha uzundur, mühim olan ise erkek kedilerin üretrası penise bağlandığı noktada incelme göstermektedir. Bu durum idrar yolunun incelmesi taş,mukus yada tümör nedeniyle kolaylıkla tıkanmasına sebebiyet verir. Perineal Ürestrostomi ameliyatıyla ise üretranın boyu kısaltılır ve idrarın daralan yoldan değil yeni yoldan iletilmesi sağlanır. Dişi kedilerin üretrası kısa olduğundan dolayı bu sorunla pek karşılaşmazlar.
Kedilerde İdrar Yolu Tıkanıklığı Nedir?
Feline ürolojik sendrom olarak bilinen erkek kedilerde alt idrar yolları tıkanıklığı çok sık görülmektedir. Özellikle kısırlaştırılmış erkek kedilerde daha yaygındır. Bunun sebebi kısırlaştırma sonrası su içmenin azalması ve dolayısıyla idrar yapma sıklığı azalır. Böylece idrar kesede uzun süre bekler, bu durum ölü hücrelerin ve özellikle mineral birikintilerinin dibe çökmesine, idrar yapma sırasında ise bunların süpürülerek sidik kesesinden penise kadar olan üretra dediğimiz kanalın tıkanmasına neden olur.
Erkek kedilerde idrar yolu önce kısmi tıkanır. Bu durum kendisini kesik kesik idrar yapma, kum kabında fazla zaman geçirme gibi belirtilerle kendisini ifade eder ama bu belirtiler sistit hastalığında da olduğu için kimi zaman antibiyotikle geçiştirilir. Zamanla ilerleyen hastalık 6 ay bir sene gibi bir süreçten sonra tam tıkanma olarak ortaya çıkar. İdrar yolları tam tıkanmış bir kedi sürekli kum kabına veya lavaboya gider idrar yapma pozisyonu alır ama yapamaz. Karnı şişer yan yatma pozisyonu alır. Kanda üre düzeyi arttığından dolayı sürekli kusmaya başlar. Bu durumda acilen sonda ile idrar yolu açılmalıdır. Nüksetmesi şüpheli durumlarda sonda kesede birkaç gün kalacak şekilde ucu dikilir. Eğer ki idrar kanalı açıldıktan kısa bir süre sonra tekrar tıkanıyor ise bu durumda perineal üretrostomi ile ameliyat kesin çözümdür.
Kedilerde İdrar Yolu Tıkanıklığı Nasıl Anlaşılır?
İdrar yolu tıkanıklığı kedilerde birçok belirti ile kendini göstermektedir. En sık görülen belirtilerin arasında;
- Sık sık az miktarda idrara çıkma,
- İdrarda kan,
- Ağrılı idrara çıkma,
- İştah kaybı,
- Kusma,
- Halsizlik,
- Saklanma,
- Tuvalet dışında farklı yerlere idrarını yapma,
- Tuvalette bağırma gibi davranış değişikliklerini de kapsayan belirtiler yer alır.
Kedilerde idrar yolu tıkanıklığı ciddi bir rahatsızlıktır. Böbrekteki toksin ve kandaki potasyum seviyelerinin aşırı yükselmesi kedilerin için ölümcül olabilmektedir. “Kedilerde idrar yolu tıkanıklığı için ne yapmalı?” sorusunun cevabı vakit kaybetmeden veteriner hekime gitmek olmalıdır. Bu belirtilerinin birinin ya da bir kaçının görülmesi durumunda kedinin veteriner hekim tarafından muayene edilmesi gerekmektedir.
Perineal Üretrostomi Ne Zaman Önerilir?
İdrar tıkanıklığı olan tüm erkek kediler PU ameliyatı gerektirmez. Kediniz sadece bir tıkanıklık yaşarsa, iyileşir ve bir daha asla engellemezse, muhtemelen bir tane olmadan iyi durumda olacaktır. Bununla birlikte, kedinizin veterineriniz tarafından temizlenen bir idrar tıkanıklığı varsa ve ardından derhal yeniden bloke ederse veya kronik tıkanıklıklarla mücadele ederse, PU ameliyatı için aday olabilirler.
Bu genel anestezi gerektiren bir prosedür olduğundan, kedinizi ameliyat için planlamadan önce dikkate alınması gereken başka hususlar da vardır. Yaşları, kan çalışması sonuçları ve kalp fonksiyonları veterineriniz tarafından incelenecektir. Kedinizin genel anestezi için risk faktörü, ameliyatın faydaları ile karşılaştırılacaktır.
Kedilerde Perineal Üretrostomi Ne Zaman Yapılır?
Kedilerde perineal üretrostomi ilk olarak ilaç tedavisi ile giderilmeye çalışılır giderilemediği takdirde, son çare olarak ameliyat ile giderilmeye çalışılır. İdrar yolunun tıkanıklığı idrar sondasının geçişi ile yerinden çıkarılır. Kateter üretranın dış açıklığından mesaneye doğru iletilir. Bu sayede üretra içerisinde tıkanıklığa neden olan taş veya mukus ilaç tedavisi ya da ameliyat ile tedavi edilebileceği mesaneye iletilir. Kateter ile giderilemeyen tıkanıklarda idrar akışının yeniden sağlanması için perineal üretrostomi gerçekleştirilir.
Perineal Üretrostomi Ameliyatı Sonrası
Ameliyat sonrasında kedilerin Elizabeth yakalığı takması gerekmektedir. Bu sayede kendisine ya da ameliyat bölgesine zarar vermesi önlenir. Ameliyat bölgesinin aşırı miktarda yalanması enfeksiyona ve yaralanmaya yol açabilmektedir. Kedilerin operasyon sonrası vücut ölçülerine uygun bir yakalık kullanmaları enfeksiyon ve yaralanma riskini azaltır. Operasyon sonrasında kedinin sakin kalması ve aşırı hareketli olmaması da gerekmektedir. Ameliyat sonrasında kedinin tüm ihtiyaçlarına kolayca ulaşabileceği küçük bir alanda tutmak ve varsa evdeki diğer evcil hayvanlardan uzaklaştırmak gerekir. Kedinin çok hareket etmemesine özen gösterilmelidir. Ameliyat sonrasında genellikle tekrar tıkanma meydana gelmemektedir. Perineal üretrostomi sonrasında çok nadiren tıkanıklık tekrar görülür. Genellikle idrar yolundan geçemeyecek büyüklükte bir taş operasyon sonrasında tıkanıklığa yol açmaktadır.
